Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
33. expulso cive quo manente, si quicquam
humanorum certi est, capi Roma non potuerat, adventante fatali urbi clade legati ab Clusinis veniunt
[p. 114]
auxilium adversus Gallos petentes.
[2]
eam gentem1 traditur fama dulcedine frugum maximeque vini,
nova tum voluptate, captam Alpes transisse agrosque
ab Etruscis ante cultos possedisse;
[3]
et invexisse in
Galliam vinum inliciendae gentis causa Arruntem
Clusinum ira corruptae uxoris ab Lucumone, cui
tutor is fuerat,2 praepotente iuvene et a quo expeti poenae, nisi externa vis quaesita esset, nequirent;
[4]
hunc transeuntibus Alpes ducem auctoremque Clusium oppugnandi fuisse. equidem haud abnuerim
Clusium Gallos ab Arrunte seu quo alio Clusino
adductos;
[5]
sed eos qui oppugnaverint Clusium non
fuisse qui primi Alpes transierint satis constat.
ducentis quippe annis ante quam Clusium oppugnarent urbemque Romam caperent, in Italiam Galli
transcenderunt;
[6]
nec cum his primum Etruscorum
sed multo ante cum iis qui inter Appenninum Alpesque incolebant saepe exercitus Gallici pugnavere.
[7]
Tuscorum ante Romanum imperium late terra
marique opes patuere. mari supero inferoque, quibus Italia insulae modo cingitur, quantum potuerint
nomina sunt argumento, quod alterum Tuscum communi vocabulo gentis,
[8?]
alterum Hadriaticum3 ab
Hatria,4 Tuscorum colonia, vocavere Italicae gentes; Graeci eadem Tyrrhenum atque Adriaticum vocant.
[9]
ei5 in utrumque mare vergentes incoluere urbibus [p. 116]
duodenis terras, prius cis Appenninum ad inferum6 mare, postea trans Appenninum totidem, quot capita originis erant,
[10]
coloniis missis, quae trans Padum omnia loca, excepto Venetorum angulo qui sinum circumcolunt maris, usque ad Alpes tenuere.
[11]
alpinis
quoque ea gentibus haud dubie origo est, maxime
Raetis,7 quos loca ipsa efferarunt ne quid ex antique praeter sonum linguae, nec eum incorruptum, retinerent.
1 A.U.C. 363
2 is fuerat Conway: ipse fuerat V: is (es M) fuerat ipse ω: fuerat ipse A2.
3 Hadriaticum; ς: hadriatium V: atriaticum MPFUB: adriaticurm M2OEHDLA.
4 ab Hatria Conway (the Italic Dialects, p. 450): mare ab atria (or adria) ω.
5 vocant. ei; ς: uocant et ω: uocante. PFBE?: uocantes U: uocat. et M2:uocant. et M3: uocant OE3.
6 A.U.C 363
7 Raetis Madvig: raetiis( or retiis or reciis) ω: ratiis D?: ratus A.
Livy. Books V, VI and VII With An English Translation. Cambridge. Cambridge, Mass., Harvard University Press; London, William Heinemann, Ltd. 1924: no copyright notice.
The Annenberg CPB/Project provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.