Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
15. et Campani,
audita sua pariter sociorumque clade, legatos ad
[p. 396]
Hannibalem miserunt, qui nuntiarent duos consules1 ad Beneventum esse, diei iter a Capua; tantum non ad portas et muros bellum esse; ni propere subveniat, celerius Capuam quam Arpos in potestatem hostium venturam.
[2]
ne Tarentum quidem, non modo arcem, tanti debere esse ut Capuam, quam Carthagini aequare sit solitus, desertam indefensamque populo Romano tradat.
[3]
Hannibal, curae sibi fore rem Campanam pollicitus, in praesentia duo milia equitum cum legatis mittit, quo praesidio agros populationibus possent prohibere.
[4]
Romanis interim, sicut aliarum rerum, arcis
Tarentinae praesidiique quod ibi obsideretur cura est.
C. Servilius legatus, ex auctoritate patrum a P. Cornelio praetore in Etruriam ad frumentum coemendum missus, cum aliquot navibus onustis in portum
Tarentinum inter hostium custodias pervenit.
[5]
cuius
adventu qui ante in exigua spe vocati saepe ad transitionem ab hostibus per conloquia erant ultro ad
transeundum hostis vocabant sollicitabantque. et
erat satis validum praesidium traductis ad arcem
Tarenti tuendam qui Metaponti erant2 militibus.
[6]
itaque Metapontini extemplo metu quo tenebantur
liberati ad Hannibalem defecere.
[7]
hoc idem eadem ora maris et Thurini fecerunt.
movit eos non Tarentinorum magis defectio
[p. 398]
Metapontinorumque, quibus indidem ex Achaia oriundi3 etiam cognatione iuncti erant, quam ira in Romanos propter obsides nuper interfectos.
[8]
eorum amici
cognatique litteras ac nuntios ad Hannonem Magonemque, qui in propinquo in Bruttiis erant, miserunt,
si exercitum ad moenia admovissent, se in potestatem
eorum urbem tradituros esse.
[9]
M. Atinius Thuriis
cum modico praesidio praeerat, quem facile elici
ad certamen temere ineundum rebantur posse,
non tam4 militum, quos perpaucos habebat, fiducia quam iuventutis Thurinae; eam ex industria centuriaverat armaveratque ad talis casus.
[10]
divisis copiis inter se duces Poeni cum agrum Thurinum ingressi essent, Hanno cum peditum agmine infestis signis ire
ad urbem pergit, Mago cum equitatu tectus collibus
apte ad tegendas insidias oppositis subsistit.
[11]
Atinius
peditum tantum agmine per exploratores comperto
in aciem copias educit, et fraudis intestinae et hostium
insidiarum ignarus.
[12]
pedestre proelium fuit persegne paucis in prima acie pugnantibus Romanis,
Thurinis expectantibus magis quam adiuvantibus
eventum; et Carthaginiensium acies de industria
pedem referebat, ut ad terga collis ab equite suo
insessi hostem incautum pertraheret.
[13]
quo ubi est
ventum, coorti cum clamore equites prope inconditam Thurinorum turbam nec satis fido animo unde
[p. 400]
pugnabat stantem extemplo in fugam averterunt.5
[14]
Romani, quamquam circumventos hinc pedes, hinc eques urgebat, tamen aliquamdiu pugnam traxere; postremo et ipsi terga vertunt atque ad urbem fugiunt.
[15]
ibi proditores conglobati cum popularium
agmen patentibus portis accepissent, ubi Romanos
fusos ad urbem ferri viderunt, conclamant instare
Poenum, permixtosque et hostis urbem invasuros,
ni propere portas claudant. ita exclusos Romanos
praebuere hosti ad caedem; Atinius tamen cum
paucis receptus.
[16]
seditio inde paulisper tenuit,
cum6 alii cedendum fortunae et tradendam urbem victoribus censerent.
[17]
ceterum, ut plerumque, fortuna et consilia mala vicerunt: Atinio cum suis ad mare ac naves deducto, magis quia ipsi ob imperium in se mite ac iustum consultum volebant quam respectu Romanorum, Carthaginienses in urbem
accipiunt.
[18]
consules a Benevento in Campanum agrum legiones ducunt non ad frumenta modo, quae iam in
herbis erant, corrumpenda, sed ad Capuam oppugnandam,
[19]
nobilem se consulatum tam opulentae
urbis excidio rati facturos, simul et ingens flagitium
imperio dempturos, quod urbi tam propinquae
tertium annum inpunita defectio esset.
[20]
ceterum
ne Beneventum sine praesidio esset, et ut ad subita
[p. 402]
belli, si Hannibal, quod facturum haud dubitabant,7 ad opem ferendam sociis Capuam venisset, equitis
vim sustinere possent, Ti. Gracchum ex Lucanis
cum equitatu ac levi armatura Beneventum venire
iubent; legionibus stativisque ad obtinendas res in
Lucanis aliquem praeficeret.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.