Titus Livius (Livy), The History of Rome, Book 2
Benjamin Oliver Foster, Ph.D., Ed.

64. extremo anno pacis aliquid fuit sed, ut¹ semper alias, sollicitae² certamine patrum et plebis. irata plebs interesse consularibus comitiis noluit; [2] per patres clientesque patrum consules creati T. Quinctius Q. Servilius. similem annum priori habent,³ seditiosa initia, bello deinde externo tranquilla. [3] Sabini Crustuminos campos citato agmine transgressi cum caedes et incendia circum Anienem flumen fecissent, a porta prope Collina moenibusque pulsi ingentes tamen praedas hominum pecorumque egere. [4] quos Servilius consul infesto exercitu insecutus ipsum quidem agmen adipisci aequis locis non potuit, populationem adeo effuse fecit ut nihil bello intactum relinqueret, multiplicique capta praeda rediret. [5] et in Volscis res publica egregie gesta cum ducis tum militum opera. primum aequo campo signis conlatis pugnatum ingenti caede utrimque, plurimo sanguine. [6] et Romani, quia paucitas damno sentiendo propior erat, gradum rettulissent, ni salubri mendacio consul fugere hostes ab cornu altero clamitans concitasset aciem. impetu facto, dum se putant vincere vicere. [7] Consul metuens ne nimis instando renovaret certamen, signum receptui dedit. [8] [p. 430] Intercessere pauci dies, velut tacitis indutiis utrimque⁴ quiete sumpta, per quos ingens vis hominum ex omnibus Volscis Aequisque populis in castra venit, haud dubitans si senserint Romanos nocte abituros. [9] itaque tertia fere vigilia ad castra oppugnanda veniunt. [10] Quinctius sedato tumultu quem terror subitus exciverat, cum manere in tentoriis quietum militem iussisset, Hernicorum cohortem in stationem educit, cornicines tubicinesque in equos impositos canere ante vallum iubet sollicitumque hostem ad lucem tenere. [11] reliquum noctis adeo tranquilla omnia in castris fuere, ut somni quoque Romanis copia esset. Volscos species armatorum peditum, quos et plures esse et Romanos putabant, fremitus hinnitusque equorum, qui et insueto sedente equite et insuper aures agitante sonitu saeviebant, intentos velut ad impetum hostium tenuit.