Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
Modus autem membrorumque numerus aptetur universo consaepto et dividatur in tres partes, urbanam, rusticam, fructuariam. Urbana rursus 1 2 3 [p. 66] in hibernacula 4et aestiva sic digeratur ut spectent hiemalis temporiscubiculabrumalem orientem, [2] cenationes aequinoctialem occidentem. Rursus aestiva cubicula 5spectent meridiem aequinoctialem, sed cenationes eiusdem temporis prospectent hibernum orientem. Balnearia occidenti aestivo advertantur, ut sint post meridiem et usque in vesperum inlustria. Ambulationes meridiano aequinoctiali subiectae sint, ut et 6hieme plurimum solis et aestate [3] minimum recipiant. At in rustica parte magna et alta culina ponetur,7ut et contignatio careat incendii periculo et in ea commode familiares omni8tempore anni morari queant. Optime solutis servis cellae meridiem aequinoctialem spectantes fient; vinctis quam saluberrimum subterraneum ergastulum plurimis, sitque id angustis 9inlustratum fenestris atque a terra sic editis, ne manu contingi possint. [4] Pecudibus stabula,10quae neque frigore neque calore infestentur; domitis armentis duplicia bubilia 11sint hiberna atque aestiva; ceteris autem pecoribus, quae intra villam esse convenit, ex parte tecta loca, ex parte sub divo parietibus altis circumsaepta, ut illic per hiemem, hic per aestatem sine violentia 12 13 14 15 16 17 18 19 [p. 68] [5] ferarum conquiescant. Sed ampla 20stabula sic ordinentur, ne quis umor influere possit et ut quisque ibi conceptus fuerit quam celerrime dilabatur, ut nec fundamenta parietum corrumpantur nec ungulae [6] pecudum. Lata bubilia esse oportebit pedes decem vel minime novem, quae mensura et ad procumbendum pecori et iugario ad circurneundurn laxa ministeria praebeat. Non altius edita esse praesaepia conveniet,21quam ut bos aut iumentum sine [7] incommodo stans 22vesci possit. Vilico iuxta ianuam fiat habitatio, ut intrantium exeuntiumque conspectum habeat, procuratori supra ianuam ob easdem causas; et is tamen vilicum observet ex vicino, sitque utrique proximum horreum, quo conteratur omne rusticum instrumentum, et intra id ipsum clausus locus, quo ferramenta recondantur. [8] Bubulcis pastoribusque cellae ponantur iuxta sua pecora, ut ad eorum curam sit opportunus excursus. Omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare, ne vilici diversas partes circumeuntis sedulitas distendatur et ut inter se diligentiae et neglegentiae cuiusque testes sint. [9] Pars autem fructuaria dividitur in cellam oleariam, torculariarn, cellam vinariam, defrutariam, faenilia paleariaque et apothecas et horrea, ut ex iis, quae sunt in plano, custodiam recipiant umidarum rerum tamquam vini aut olei venalium; siccae autem 23con- 24 25 26 27 [p. 70] gerantur tabulatis, ut frumenta, faenum, frondes, [10] paleae ceteraque pabula. Sed 28granaria, ut dixi, scalis adeantur et modicis fenestellis aquilonibus inspirentur. Nam ea caeli positio maxime frigida et minime umida est, quae utraque perennitatem conditis [11] frumentis adferunt. Eadem ratio est in plano sitae vinariae cellae; quae summota procul esse debet a balineis,29fumo, stercilino reliquisque immunditiis taetrum odorem spirantibus, nec minus a cisternis aquisve salientibus, quibus extrahitur umor, qui vinum corrumpit. [12] Neque me praeterit sedem frumentis optimam quibusdam videri horreum camara 30contectum, cuius solum terrenum, priusquam consternatus perfossum et amurca recenti non salsa madefactum velut Signinum [13] opus pilis condensatur. Tum deinde cum exaruit, simili modo pavimenta testacea, quae pro aqua receperint amurcam mixtam calci et harenae, super-sternuntur et magna vi paviculis inculcantur atque expoliuntur; omnesque parietum et soli iuncturae testaceis pulvinis fibulantur, quoniam fere cum in his partibus aedificia rimas egerunt, cava praebent et latebras subterraneis animalibus. Sed et lacibus distinguuntur 31granaria, ut separatim quaeque legumina [14] ponantur. Parietes oblinuntur amurca subacto luto, cui 32pro paleis admixta sunt arida oleastri vel, 33 34 35 36 37 [p. 72] si ea non sunt, oleae folia. Deinde 38cum praedictum tectorium inaruit, rursus amurca respergitur, qua [15] siccata frumentum infertur. Ea res ab noxia curculionum et similium animalium commodissime videtur conditas fruges defendere, quae nisi diligenter repositae sint, celeriter ab iis consumuntur. Sed id genus horrei, quod scripsimus, nisi sicca positione villae quamvis granum robustissimum corrumpit situ; qui si nullus adsit, possit 39etiam defossa frumenta servare, sicut transmarinis quibusdam provinciis, ubi puteorum in modum, quos apellant siros, [16] exhausta humus editos a se fructus recipit. Sed nos in nostris regionibus, quae redundant uligine, magis illam positionem pensilis horrei et hanc curam pavi-mentorum et parietum probamus, quoniam, ut rettuli, sic emunita sola et latera horreorum prohibent curculionem. Quod genus exitii cum incidit, multi opinantur arceri posse, si exesae fruges in horreo [17] ventilentur et quasi refrigerentur. Id autem falsissimum est; neque enim hoc facto expelluntur animalia, sed immiscentur totis acervis. Qui si maneant immoti, summis tantum partibus infestentur,40quoniam infra mensuram palmi non nascitur curculio; longeque praestat id solum, quod iam vitiatum est, quam totum periculo subicere. Nam 41 42 43 [p. 74] cum exiget usus,44facile est eo sublato, quod vitiatum erit, integro inferiore uti. Sed haec, etsi extrinsecus, non tamen intempestive videor hoc loco rettulisse. [18] Torcularia praecipue cellaeque oleariae calidae esse debent, quia commodius omnis liquor vapore solvitur ac frigoribus magnis conficitur;45oleum, quod minus provenit, si congelatur, fracescit. 46Sed ut calore naturali est opus, qui contingit 47positione caeli et declinatione, ita non est opus ignibus aut flammis, quoniam fumo et fuligine sapor olei corrumpitur. Propter quod torcular debet a meridiana parte inlustrari, ne necesse habeamus ignes lucernamque adhibere, cum premetur 48olea. [19] Cortinale, ubi defrutum fiat, nec angustum nec obscurum sit, ut sine incommodo minister, qui sapam decoquet, versari possit. Fumarium quoque, quo materia, si non sit iam pridem caesa, festinato siccetur, in parte rusticae villae fieri potest iunctum rusticis balneis.Nam eas quoque refert esse, in quibus [20] familia, sed tamen 49feriis, lavetur; neque enim corporis robori convenit frequens usus earum. Apothecae recte superponentur his locis, unde plerumque fumus exoritur, quoniam vina celerius vetustescunt, quae fumo quodam genere50praecoquem maturitatem trahunt.Propter quod et aliud tabulatum 51 52 53 54 55 56 57 [p. 76] esse debebit, quo amoveantur, ne rursus nimia suffuniatione 58medicata sint. Quod ad villae 59situm partiumque eius dispositionem, [21] satis dictum est. Circa villam deinceps haec esse oportebit: fumum et pistrinum, quantum futurus numerus colonorum postulaverit: piscinas minime duas, alteram, quae anseribus pecoribusque serviat, alteram, in qua lupinum, ulmi 60vimina et virgas atque alia quae sunt usibus nostris apta. maceremus. Stercilina quoque duo sint, unum, quod nova purgamenta recipiat et in annum conservet, alterum, ex quo vetera vehantur, sed utrumque more piscinarum devexum leni clivo et exstructum pavimentatumque [22] 61solo, ne umorem tramittant. Plurimum enim refert non adsiccato suco 62fimum vires continere et assiduo macerari liquore, ut, si qua interiecta sint stramentis aut paleis spinarum vel graminum semina, intereant nec in agrum exportata segetes herbidas reddant. Ideoque periti rustici, quicquid ovilibus stabulisque conversum progesserunt, superpositis virgis tegunt nec arescere 63solis incursu patiuntur vel 64exuri. [23] Area, si comperit, ita constituenda est, ut vel a domino vel certe a procuratore despici possit, eaque 65 66 67 68 69 70 71 [p. 78] optima est silice constrata, quod et celeriter frumenta deteruntur, non cedente solo pulsibus ungularum tribularumque, et eadem eventilata mundiora sunt lapillisque carent et glaebulis, quas per trituram fere [24] terrena remittit area. Huic autem nubilar72applicari debet maximeque in Italia propter inconstantiam caeli, quo conlata semitrita frumenta protegantur, si subitaneus imber incesserit. Nam in transmarinis quibusdam regionibus, ubi aestas pluvia caret, supervacuum est. Pomaria quoque et hortos oportet saepto circumdari et esse in propinquo atque in ea parte, qua possit omnis stercorata colluvies cohortis 73balneariorumque et oleis expressa amurcae sanies influere. Nam quoque eius modi laetatur alimentis et holus et arbor.
1 tunc SA, Lundström.
2 fructibus R, Ald., Gesn., Schn.
3 ab superiore parte S, Schn. a Containing the apartments of the landlord, and so called because built in the city style of architecture. On the whole matter of farm buildings compare especially Vitruvius, De Architecture VI. 6; Varro, R.R. I. 11-13.
12 hiberna R, et vulgo ante Lundstrōm.
13 cubilia R plerique.
14 et om. Gesn., Schn.
15 ponatur ed. pr.
16 omnes plerique codd., vett. edd.
17 plurimis idque angustis Gesn., Schn.
18 fiant ante stabula add. Ald., fient Gesn., Schn.
19 bubula SA, et R plerique, vett. edd. a South-east. b Due west. e Due south. c South-east. e North-west.
24 omnia edd. ante Lundström.
25 convenit R, Ald., Gesn., Schn.
26 status SA, Lundström.
27 res add: Ald., Gesn., Schn. a Palladius (I. 21) prescribes a stall eight feet wide and fifteen feet long for each pair of oxen.Vitruvius (VI. 6. 2)
33 pabulas et SA.
34 ab alienis SA, et R aliquot: a balneis R nonnulli.
35 camera R, edd. ante Schn.
36 distinguntur SA et R nonnulli, Lundstrōm.
37 quoi SA, Lundstrōm. a A kind of flooring consisting of broken tiles, mixed with mortar, and beaten down with rammers. The name is derived from Signia (mod. Segni), a town of Latium, famous for its tiles
41 dein SA, Lundstrōm.
42 possit SAR, vett. edd.: possis Schn. in not., Lundstrōm: possunt vulgo.
43 infestantur R, Ald., Gesn., Schn. a Varro (R.R. I. 57. 2) speaks of the use of pits (sin) in Cappadocia and Thrace, and of straw-bottomed wells (putei) in certain sections of Spain. Wheat, he says, has been known to keep in this way for as long as fifty years, and millet for more than a hundred; cf. Pliny, N.H. XVIII. 306. The
51 usus om. SA, vett. edd.
52 magis (R plerique) constringitur M, et Ald., Gesti., Schn. ex Pallad. I. 20.
53 fracescit scripsi cum Schn. ad loc., Corrigenda et Addenda: fracesset SAR, vett. edd.: fracescet Ald., Gesn.: fracessit Lundstrōm.
54 contigit SA, et R aliquot.
55 premitur S, Schn.
56 tantum Cod. Laurent. 53. 24, plerique edd. ante Lundstrōm.
57 fumi (M) quodam tenore Ald., Gesn., Schn.
65 sic SAac, cdt. edd., Lundstrōm: suffitione vel sufficione R aliquot. Ald., Gesn. Schn.
66 villae pertinet situm Ursinus, Gesn., Schn.: villae situm pertinet M.
67 ulmi om. SA, plerique edd. ante Lundstr¯m.
68 pavimentatumque scripsit Lundstr¯m: pavi¯tuque S: pavimentumque AR: pavitumque Laurentianus 53. 24, Lipsiensis I.f.13:pavimentum que solo ne vett. edd. pavitumque solum habeat ne Ald., Gesn., Schn.
69 SUCO om. SA.
70 arescere ventis sinunt, aut solis Ald., Gesn., Schn.
71 vel.add. Lundstrōm.
Columella, Lucius Junius Moderatus. On Agriculture, Volume 1. Harrison Boyd Ash. London. Cambridge. William Heinemann; Harvard University. 1940. Keyboarding.
Tufts University provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.