previous next

Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics

34. ceterum hoc gaudium magna prope clade in Samnio foedatum est. nam ab Saticula1 profectus Cornelius consul exercitum incaute in saltum cava valle pervium circaque insessum ab hoste induxit [2?] nec prius quam recipi tuto signa non poterant imminentem capiti hostem vidit. [3] dum id morae Samnitibus est, quoad totum in vallem infimam demitteret agmen, P. Decius tribunus militum conspicit unum editum in saltu collem, imminentem hostium [p. 478] castris, aditu arduum impedito agmini, expeditis haud2 difficilem. [4] itaque consuli territo animiVidesne tuinquit, “A. Corneli, cacumen illud supra hostem? arx illa est spei salutisque nostrae, si earn, quoniam caeci reliquere Samnites, impigre capimus. [5] ne tu mihi plus quam unius legionis principes hastatosque dederis; cum quibus ubi evasero in summum, perge hinc omni liber metu, teque et exercitum serva; neque enim moveri hostis, subiectus nobis ad omnes ictus, sine sua: pernicie poterit. [6] nos deinde aut fortuna populi Romani aut nostra virtus expediet.” [7] conlaudatus ab consule accepto praesidio vadit occultus per saltum; nec prius ab hoste est visus quam loco quem petebat appropinquavit. [8] inde admiratione paventibus cunctis cum omnium in se vertisset oculos, et spatium consuli dedit ad subducendum agmen in aequiorem locum et ipse in summo constitit vertice. [9] Samnites dum huc illuc signa vertunt utriusque rei amissa occasione neque insequi consulem nisi per eandem vallem, in qua paulo ante subiectum eum telis suis habuerant, possunt, nec erigere agmen in captum super se ab Decio tumulum; [10] sed cum ira in hos magis, qui fortunam gerendae rei eripuerant, tum propinquitas loci atque ipsa [p. 480] paucitas incitat; [11] et nunc circumdare undique collem3 armatis volunt, ut a consule Decium intercludant, nunc viam patefacere, ut degressos in vallem adoriantur. incertos quid agerent nox oppressit.

[12] Decium primum4 spes tenuit cum subeuntibus in adversum collem ex superiore loco se pugnaturum; deinde admiratio incessit quod nec pugnam inirent nec, si ab eo consilio iniquitate loci deterrerentur, opere se valloque circumdarent. [13] tum centurionibus ad se vocatis: “quaenam illa inscitia belli ac pigritia est, aut quonam modo isti ex Sidicinis Campanisque victoriam pepererunt? huc atque illuc signa moveri ac modo in unum conferri modo educi5 videtis; opus quidem incipit nemo, cum iam circumdati vallo potuerimus esse. [14] tum vero nos similes istorum simus, si diutius hic moremur quam commodum sit. agitedum, ite mecum ut, dum lucis aliquid superest, quibus locis praesidia ponant, qua pateat hinc exitus, exploremus.” [15] haec omnia sagulo gregali amictus centurionibus item manipularium militum habitu ductis,6 ne ducem circumire hostes notarent, perlustravit.

1 Saticula Sigonius (cf. chap. xxxii. § 2): satricula ω.

2 A.U.C. 409-411

3 A.U.C. 409-411

4 prinium (wanting in O) ω: primo Häggström “dubitanter.”

5 educi ω: diduci Weissenborn.

6 ductis (ductus OL) ω: secum dnctis M. Mueller.

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.

An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.

load focus Notes (W. Weissenborn, H. J. Müller, 1898)
load focus Summary (English, Benjamin Oliver Foster, Ph.D., 1924)
load focus Summary (Latin, Benjamin Oliver Foster, Ph.D., 1924)
load focus Summary (Latin, W. Weissenborn, H. J. Müller, 1898)
load focus English (Rev. Canon Roberts, 1912)
load focus English (Benjamin Oliver Foster, Ph.D., 1924)
load focus English (D. Spillan, A.M., M.D., 1857)
load focus Latin (W. Weissenborn, H. J. Müller, 1898)
load focus Latin (Charles Flamstead Walters, Robert Seymour Conway, 1919)
hide References (28 total)
  • Commentary references to this page (4):
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita libri, erklärt von M. Weissenborn, books 33-34, commentary, 33.19
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita libri, erklärt von M. Weissenborn, books 33-34, commentary, 34.36
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita libri, erklärt von M. Weissenborn, books 35-38, commentary, 37.21
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita libri, erklärt von M. Weissenborn, books 39-40, commentary, 40.28
  • Cross-references to this page (7):
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, Miles
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, Sagula
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, A. Cornelius Cossus
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, P. Decius Mus
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, Fortuna
    • Dictionary of Greek and Roman Geography (1854), SATI´CULA
    • Smith's Bio, Mus
  • Cross-references in general dictionaries to this page (17):
load Vocabulary Tool
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: