Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
34.
ceterum hoc gaudium magna prope clade
in Samnio foedatum est. nam ab Saticula profectus
Cornelius consul exercitum incaute in saltum cava
valle pervium circaque insessum ab hoste induxit
[2]
nec prius, quam recipi tuto signa non poterant, imminentem capiti hostem vidit.
[3]
dum id morae Samnitibus
est, quoad totum in vallem infimam demitteret agmen,
P. Decius tribunus militum conspicit unum editum in
[p. 437]
saltu collem, inminentem hostium castris, aditu arduum
inpedito agmini, expeditis haud difficilem.
[4]
itaque consuli territo animi 'videsne tu' inquit, 'A. Corneli, cacumen illud supra hostem? arx illa est spei salutisque
nostrae, si earn, quoniam caeci reliquere Samnites, inpigre capimus.
[5]
ne tu mihi plus quam unius legionis
principes hastatosque dederis; cum quibus ubi evasero
in summum, perge hinc omni liber metu teque et
exercitum serva; neque enim moveri hostis, subiectus
nobis ad omnes ictus, sine sua pernicie poterit.
[6]
nos
deinde aut fortuna populi Romani aut nostra virtus
expediet.'
[7]
conlaudatus ab consule accepto praesidio vadit occultus per saltum nec prius ab hoste est visus, quam
loco, quem petebat, adpropinquavit.
[8]
inde admiratione
paventibus cunctis cum omnium in se vertisset oculos,
et spatium consuli dedit ad subducendum agmen in
aequiorem locum et ipse in summo constitit vertice.
Samnites,
[9]
dum huc illuc signa vertunt, utriusque rei
amissa occasione neque insequi consulem nisi per
eandem vallem, in qua paulo ante subiectum eum telis
suis habuerant, possunt nec erigere agmen in captum
super se ab Decio tumulum.
[10]
sed cum ira in hos magis,
qui fortunam gerendae rei eripuerant, tum propinquitas loci atque ipsa paucitas incitat;
[11]
et nunc circumdare undique collem armatis volunt, ut a consule
Decium intercludant, nunc viam patefacere, ut degressos in vallem adoriantur. incertos, quid agerent, nox
oppressit.
[12]
Decium primum spes tenuit cum subeuntibus in
adversum collem ex superiore loco se pugnaturum;
deinde admiratio incessit, quod nec pugnam inirent
nec, si ab eo consilio iniquitate loci deterrerentur,
opere se valloque circumdarent.
[13]
tum centurionibus ad
se vocatis: 'quaenam illa inscitia belli ac pigritia est,
aut quonam modo isti ex Sidicinis Campanisque victoriam pepererunt? huc atque illuc signa moveri ac
[p. 438]
modo in unum conferri, modo diduci videtis; opus
quidem incipit nemo, cum iam circumdati vallo potuerimus esse. tum vero nos similes istorum simus,
si diutius hic moremur, quam commodum sit.
[14]
agitedum, ite mecum, ut, dum lucis aliquid superest, quibus locis praesidia ponant, qua pateat hinc exitus,
exploremus'.
[15]
haec omnia sagulo gregali amictus centurionibus item manipularium militum habitu ductis, ne
ducem circumire hostes notarent, perlustravit.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.