Hide browse bar
Your current position in the text is marked in blue. Click anywhere in the
line to jump to another position:
Search the Perseus Catalog for:
Table of Contents:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
52. "
haec culti neglectique numinis tanta1 momenta2 in rebus humanis cernentes ecquid sentitis,
Quirites,
quantum vixdum e naufragiis prioris culpae cladisque emergentes paremus nefas?
[
2]
urbem auspicato inauguratoque conditam habemus;
nullus locus
in ea non religionum deorumque est plenus;
sacrificiis sollemnibus non dies magis stati quam loca
sunt,
in quibus fiant.
[
3]
hos omnes deos publicos privatosque,
Quirites,
deserturi estis?
quam par vestrum factum ei est,
3 quod in obsidione nuper in egregio adulescente C.
Fabio non minore hostium admiratione quam vestra conspectum est,
cum inter Gallica tela degressus4 ex arce sollemne Fabiae gentis in colle Quirinali obiit?
[
4]
An gentilicia sacra ne in bello quidem intermitti,
publica sacra et Romanos deos etiam in pace deseri placet,
et pontifices flaminesque neglegentiores publicarum religionum esse quam privatus in sollemni gentis fuerit?
[
5]
forsitan aliquis dicat aut Veiis ea nos facturos aut huc
inde missuros sacerdotes nostros qui faciant;
quorum
neutrum fieri salvis caerimoniis potest.
[
6]
et ne omnia
generatim sacra omnesque percenseam deos,
in Iovis
epulo num alibi quam in Capitolio pulvinar suscipi
potest?
[
7]
quid de aeternis Vestae ignibus signoque
quod imperii pignus custodia eius templi tenetur
loquar?
quid de ancilibus vestris,
Mars Gradive
[p. 176]
tuque,
Quirine pater?
haec omnia in profano deseri5 placet sacra aequalia urbi,
quaedam vetustiora origine urbis?
[
8]
"
et videte quid inter nos ac maiores intersit.
illi
sacra quaedam in monte Albano Laviniique6 nobis
facienda tradiderunt.
An ex hostium urbibus Romam ad nos transferri sacra religiosum fuit,
hinc
sine piaculo in hostium urbem Veios transferemus?
[
9]
recordamini,
agite dum,
quotiens sacra instaurentur,
quia aliquid ex patio ritu neglegentia casuve praetermissum est.
modo quae res post prodigium
Albani lacus nisi instauratio sacrorum auspiciorumque renovatio adfectae Veienti bello rei publicae
remedio fuit?
[
10]
at etiam,
tamquam veterum religionum memores,
et peregrinos deos transtulimus Romam et instituimus novos.
Iuno regina transvecta
a Veiis nuper in Aventino quam insigni ob excellens
matronarum studium celebrique dedicata est die!
[
11]
Aio Locutio7 templum propter caelestem vocem exauditam in Nova via iussimus fieri;
Capitolinos
ludos sollemnibus aliis addidimus collegiumque ad
id novum auctore senatu condidimus;
[
12]
quid horum
opus fuit suscipi,
si una cum Gallis urbem Romanam
relicturi fuimus,
si non voluntate mansimus in Capitolio per tot menses obsidionis,
sed ab hostibus metu
retenti sumus?
[
13]
de sacris loquimur et de templis;
[p. 178]
quid tandem de sacerdotibus?
nonne in mentem8 venit quantum piaculi committatur?
vestalibus nempe una illa sedes est,
ex qua eas nihil unquam praeterquam urbs capta movit;
flamini Diali noctem
unam manere extra urbem nefas est;
hos Veientis
pro Romanis facturi estis sacerdotes,
[
14?]
et Vestales tuae
te deserent,
Vesta,
et flamen peregre habitando in
singulas noctes tantum sibi reique publicae piaculi
contrahet?
[
15]
quid alia quae auspicato agimus omnia
fere intra pomerium,
cui oblivioni aut cui neglegentiae damus?
[
16]
comitia curiata,
quae rem militarem
continent,
comitia centuriata,
quibus consules tribunosque militaris creatis,
ubi auspicato,
nisi ubi adsolent,
fieri possunt?
[
17]
veiosne haec transferemus?
An comitiorum causa populus tanto incommodo
in desertam hane ab dis hominibusque urbem
conveniet?