Titus Livius (Livy), The History of Rome, Book 4
Benjamin Oliver Foster, Ph.D., Ed.

58. eo anno, quia tempus indutiarum cum¹ Veienti populo exierat, per legatos fetialesque res repeti coeptae. quibus venientibus ad finem legatio Veientium obvia² fuit. [2] petiere ne priusquam ipsi senatum Romanum adissent Veios iretur. Ab senatu impetratum, quia discordia intestina laborarent Veientes, ne res ab iis repeterentur; tantum afuit ut ex incommodo alieno sua occasio peteretur. [3] et in Volscis accepta clades amisso Verrugine praesidio; ubi tantum in tempore fuit momenti ut cum precantibus opem militibus, qui ibi a Volscis obsidebantur, succurri si maturatum esset potuisset, [p. 446] ad id venerit exercitus subsidio missus ut ab recenti³ caede palati ad praedandum hostes opprimerentur. [4] tarditatis causa non in senatu⁴ magis fuit quam tribunis, qui, quia summa vi restari nuntiabatur,⁵ parum cogitaverunt nulla virtute superari humanarum virium modum. [5] fortissimi milites non tamen nec vivi nec post mortem inulti fuere.

[6] insequenti anno P. et Cn. Corneliis Cossis Num.⁶ Fabio Ambusto L. Valerio Potito tribunis militum consulari potestate Veiens bellum motum ob superbum responsum Veientis senatus, qui legatis repetentibus res, [7?] ni facesserent propere urbe finibusque, daturos quod Lars Tolumnius dedisset responderi iussit. [8] id patres aegre passi decrevere ut tribuni militum de bello indicendo Veientibus primo quoque die ad populum ferrent. [9] quod ubi primo promulgatum est, fremere iuventus nondum debellatum cum Volscis esse; modo duo praesidia occidione occisa, cetera cum⁷ periculo retineri; nullum annum esse quo non acie dimicetur; [10] et tamquam paeniteat laboris, novum bellum cum finitimo populo et potentissimo parari qui omnem Etruriam sit concitaturus.

[11] haec sua sponte agitata insuper tribuni plebis accendunt. [12] maximum bellum patribus cum plebe esse dictitant; eam de industria vexandam militia [p. 448] trucidandamque hostibus obici; eam procul urbe⁸ haberi atque ablegari, ne domi per otium memor libertatis coloniarumque aut agri publici aut suffragii libere ferendi consilia agitet. [13] prensantesque veteranos stipendia cuiusque et volnera ac cicatrices numerabant, quid iam integri esset⁹ in corpore loci ad nova volnera accipienda, quid super sanguinis, quod dari pro re publica posset rogitantes. [14] haec cum in sermonibus contionibusque interdum agitantes avertissent plebem ab suscipiendo bello, profertur tempus ferundae legis quam si subiecta invidiae esset antiquari apparebat.