Titus Livius (Livy), The History of Rome, Book 4
Robert Seymour Conway, Charles Flamstead Walters, Ed.

49. [p. 4075]duo bella insequens annus habuisset, quo P. Cornelius Cossus C. Ualerius Potitus Q. Quinctius Cincinnatus Num. Fabius Uibulanus tribuni militum consulari potestate fuerunt, ni Ueiens bellum religio principum distulisset, [2] quorum agros Tiberis super ripas effusus maxime ruinis uillarum uastauit. [3] simul Aequos triennio ante accepta clades prohibuit Bolanis, suae gentis populo, praesidium ferre. [4] excursiones inde in confinem agrum Labicanum factae erant nouisque colonis bellum inlatum. [5] quam noxam cum se consensu omnium Aequorum defensuros sperassent, deserti ab suis, ne memorabili quidem bello, per obsidionem leuemque unam pugnam et oppidum et fines amisere. [6] temptatum ab L. Decio tribuno plebis ut rogationem ferret qua Bolas quoque, sicut Labicos, coloni mitterentur, per intercessionem collegarum qui nullum plebi scitum nisi ex auctoritate senatus passuros se perferri ostenderunt, discussum est. [7] Bolis insequente anno receptis Aequi coloniaque eo deducta nouis uiribus oppidum firmarunt, tribunis militum Romae consulari potestate Cn. Cornelio Cosso L. Ualerio Potito Q. Fabio Uibulano iterum M. Postumio Regillensi. [8] huic bellum aduersus Aequos permissum est, prauae mentis homini, quam tamen uictoria magis quam bellum ostendit. [9] [p. 4076]nam exercitu impigre scripto ductoque ad Bolas cum leuibus proeliis Aequorum animos fregisset, postremo in oppidum inrupit. deinde ab hostibus in ciues certamen uertit et cum inter oppugnationem praedam militis fore edixisset, capto oppido fidem mutauit. [10] eam magis adducor ut credam irae causam exercitui fuisse, quam quod in urbe nuper direpta coloniaque noua minus praedicatione tribuni praedae fuerit. [11] auxit eam iram, postquam ab collegis arcessitus propter seditiones tribunicias in urbem reuertit, audita uox eius in contione stolida ac prope uecors, qua M. Sextio tribuno plebis legem agrariam ferenti, simul Bolas quoque ut mitterentur coloni laturum se dicenti—dignum enim esse qui armis cepissent, eorum urbem agrumque Bolanum esse —'malum quidem militibus meis' inquit, 'nisi quieuerint.' quod auditum non contionem magis quam mox patres offendit. [12] et tribunus plebis, uir acer nec infacundus, nactus inter aduersarios superbum ingenium immodicamque linguam, quam inritando agitandoque in eas impelleret uoces quae inuidiae non ipsi tantum sed causae atque uniuerso ordini essent, neminem ex collegio tribunorum militum saepius quam Postumium in disceptationem trahebat. [13] tum uero secundum tam saeuum atque inhumanum dictum 'auditis' inquit, 'Quirites, sicut seruis malum minantem militibus? [14] tamen haec belua dignior uobis tanto honore uidebitur quam qui uos urbe agrisque donatos in colonias mittunt, qui sedem senectuti uestrae prospiciunt, qui pro uestris commodis aduersus tam crudeles superbosque aduersarios depugnant? [15] [p. 4077]incipite deinde mirari cur pauci iam uestram suscipiant causam. quid ut a uobis sperent? an honores, quos aduersariis uestris potius quam populi Romani propugnatoribus datis? [16] ingemuistis modo uoce huius audita. quid id refert? iam si suffragium detur, hunc qui malum uobis minatur, iis qui agros sedesque ac fortunas stabilire uolunt praeferetis'.