Titus Livius (Livy), The History of Rome, Book 39
Evan T. Sage, Ph.D., Ed.

21. sub hunc nuntium ex Ligustinis vulgatum litterae ex Hispania mixtam gaudio tristitiam adferentes recitatae sunt.¹ [2] C. Atinius,² qui biennio ante praetor in eam provinciam profectus erat, cum Lusitanis in agro Hastensi signis collatis pugnavit: ad sex milia hostium sunt caesa, ceteri fusi et fugati castrisque exuti. [3] ad oppidum deinde Hastam oppugnandum legiones ducit: id quoque haud multo maiore certamine cepit quam castra; sed dum incautius subit muros, ictus ex vulnere post dies paucos moritur. [4] litteris de morte propraetoris recitatis senatus censuit mittendum, qui ad Lunae portum C. Calpurnium praetorem consequeretur, nuntiaretque senatum aequum censere ne sine imperio provincia esset maturare eum proficisci. quarto die qui missus erat Lunam venit: [5] paucis ante diebus Calpurnius profectus erat. [6] et in citeriore Hispania L. Manlius Acidinus, qui eodem tempore, quo C. Atinius in provinciam ierat,³ cum Celtiberis acie conflixit. [7] incerta victoria discessum est, nisi quod Celtiberi castra inde nocte proxima moverunt, Romanis et suos sepeliendi et spolia legendi ex hostibus potestas facta est. [8] paucos post dies maiore coacto exercitu Celtiberi ad Calagurrim oppidum ultro lacessiverunt proelio Romanos. [9] nihil traditur, [p. 280] quae causa numero aucto infirmiores eos⁴ fecerit.⁵ superati proelio sunt: ad duodecim milia hominum caesa, plus duo capta et castris Romanus potitur. [10] et nisi successor adventu suo inhibuisset impetum victoris, subacti Celtiberi forent. novi praetores ambo in hiberna exercitus deduxerunt.