Titus Livius (Livy), The History of Rome, Book 28
Frank Gardener Moore, Professor Emeritus in Columbia University, Ed.

46. profectus in Siciliam est triginta navibus longis, voluntariorum septem ferme milibus in naves impositis. [2] et P. Licinius in Bruttios ad duos exercitus consulares venit. ex iis eum sibi sumpsit quem L. Veturius consul habuerat; [3] Metello ut, quibus praefuisset legionibus, iis praeesset,¹ facilius cum adsuetis imperio rem gesturum ratus permisit. et praetores diversi in provincias profecti. [4] et quia pecunia ad bellum deerat, agri Campani regionem a Fossa Graeca ad mare versam vendere quaestores iussi, [5?] indicio quoque permisso qui ager civis Campani fuisset, uti is publicus populi Romani esset; indici praemium constitutum, quantae pecuniae ager [p. 196] indicatus esset pars decuma. [6] et Cn. Servilio² praetori urbano negotium datum ut Campani cives, ubi cuique³ ex senatus consulto liceret habitare, ibi⁴ habitarent, animadverteretque in eos qui alibi habitarent.

[7] eadem aestate Mago Hamilcaris filius ex minore Baliarium insula, ubi hibernarat, iuventute lecta in classem imposita, in Italiam triginta ferme rostratis navibus et multis onerariis duodecim milia peditum, duo ferme equitum traiecit, [8] Genuamque nullis praesidiis maritumam oram tutantibus repentino adventu cepit. inde ad oram Ligurum Alpinorum, si quos ibi motus facere posset, classem appulit. [9] Ingauni- Ligurum ea gens est—bellum ea tempestate gerebant cum Epanteriis Montanis. [10] igitur Poenus Savone, oppido Alpino, praeda deposita et decem longis navibus in statione ad praesidium relictis, ceteris Carthaginem missis ad tuendam maritumam oram, [11] quia fama erat Scipionem traiecturum, ipse societate cum Ingaunis, quorum gratiam malebat, composita Montanos instituit oppugnare. et crescebat exercitus in dies ad famam nominis eius [p. 198] Gallis undique confluentibus. [12] ea res⁵ litteris cognita⁶ Sp. Lucreti, ne frustra Hasdrubale cum exercitu deleto biennio ante forent laetati, si par aliud inde bellum, duce tantum mutato, oreretur, curam ingentem accendit⁷ patribus. [13] itaque et M. Livium proconsulem ex Etruria volonum exercitum admovere Ariminum iusserunt, et Cn. Servilio praetori negotium datum ut, si e re publica censeret esse, duas urbanas legiones, imperio cui videretur dato, ex urbe duci iuberet. M. Valerius Laevinus Arretium eas legiones duxit.

[14] eisdem diebus naves onerariae Poenorum ad octoginta circa Sardiniam ab Cn. Octavio, qui provinciae praeerat, captae. eas Coelius frumento misso ad Hannibalem commeatuque onustas, Valerius praedam Etruscam Ligurumque et⁸ Montanorum captivos Carthaginem portantes captas tradit. [15] In Bruttiis nihil ferme anno eo memorabile gestum. pestilentia incesserat pari clade in Romanos Poenosque, nisi quod Punicum exercitum super morbum etiam fames adfecit. [16] propter Iunonis Laciniae templum aestatem Hannibal egit, ibique aram condidit dedicavitque cum ingenti rerum ab se gestarum titulo, Punicis Graecisque litteris insculpto.

[p. 200]