previous next

Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics

15. et cum ab omni parte haudquaquam par pugna erat, tum quod turba1 Baliarium tironumque Hispanorum Romano Latinoque militi obiecta erat. [2] et procedente iam die vires etiam2 deficere Hasdrubalis exercitum coeperant, oppresses matutino tumultu coactosque priusquam cibo corpora firmarent, raptim in aciem [p. 64] exire. [3] et3 ad id sedulo diem extraxerat Scipio ut4 sera pugna esset; nam ab septima demum hora peditum signa cornibus incucurrerunt5 ; [4] ad medias acies aliquanto serius pervenit pugna, ita ut prius aestus a meridiano sole laborque standi sub armis et simul fames sitisque corpora adficerent quam manus cum hoste consererent. [5] itaque steterunt scutis innixi. iam6 super cetera elephanti etiam, tumultuoso genere pugnae equitum velitumque et levis armaturae consternati, e cornibus in mediam aciem sese intulerant. [6] fessi igitur corporibus animisque rettulere pedem, ordines tamen servantes, haud secus quam si imperio ducis cederet7 integra acies.8

[7] Sed cum eo ipso acrius, ubi inclinatam sensere rem, victores se undique inveherent, nec facile impetus sustineri posset, [8?] quamquam retinebat obsistebatque cedentibus Hasdrubal, ab tergo esse colles tutumque receptum, [9?] si modice se reciperent, clamitans, tamen vincente metu verecundiam, cum proximus quisque hostem caderet,9 terga extemplo data, atque in fugam sese omnes effuderunt. [10] ac primo consistere10 signa in radicibus collium ac revocare in ordines militem coeperant cunctantibus in adversum collem erigere aciem Romanis; deinde, ut inferri inpigre signa viderunt, integrata fuga in castra pavidi [p. 66] compelluntur. [11] nec procul vallo Romanus aberat,11 cepissetque tanto impetu castra, nisi12 ex vehementi sole, qualis inter graves imbre nubes effulget, tanta vis aquae deiecta esset13 ut vix in castra sua receperint se victores, quosdam etiam religio ceperit14 ulterius quicquam eo die conandi. [12] Carthaginienses, quamquam fessos labore ac volneribus nox imberque ad necessariam quietem vocabat, [13?] tamen, quia metus et periculum cessandi non dabat tempus, prima luce oppugnaturis hostibus castra, saxis undique circa ex propinquis vallibus congestis augent vallum, munimento sese, quando in armis parum praesidii foret, defensuri. [14] Sed transitio sociorum fuga ut tutior mora videretur fecit. principium defectionis ab Attene regulo Turdetanorum factum est; [15] is cum magna popularium manu transfugit; inde duo munita oppida cum praesidiis tradita a praefectis Romano. [16] et ne latius inclinatis semel ad defectionem animis serperet res, silentio proximae noctis Hasdrubal castra movet.

1 turba JK Aldus, Froben: pugna P(1)N.

2 die vires etiam A3N3JK Eds.: om. P(1)N.

3 Et N3x: om. P(1)NJK Aldus, Froben.

4 A.U.C. 548

5 incucurrerunt P(3)N: incur- b Aldus: concur- Sp?JK Froben 2.

6 Iam Weissenborn: nam P(1)NJK.

7 cederet JK Aldus, Froben, Conway: cederent P(1)n Eds.

8 acies P(1)NJK Aldus, Conway: acie Weissenborn, Eds.

9 caderet Madvig, Luchs, Riemann: cederet P(3)A3N3JK Weissenborn, Conway.

10 consistere P(1)NJK Weissenborn, Conway: constituere duker, Eds.

11 A.U.C. 548

12 nisi P4RA3N2 or N3JK Aldus, Conway: ni se P(3) Eds.

13 deiecta esset N3JK Aldus, Froben, Conway: deiecisset P(1)N Eds.

14 ceperit P(3)NJ Aldus: ceperat Sp Froben 2: cepit K: coeperit CRB.

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.

An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.

load focus Notes (W. Weissenborn, H. J. Müller, 1884)
load focus Summary (Latin, W. Weissenborn, H. J. Müller, 1884)
load focus Summary (Latin, Frank Gardener Moore, Professor Emeritus in Columbia University, 1949)
load focus Summary (English, Frank Gardener Moore, Professor Emeritus in Columbia University, 1949)
load focus English (Frank Gardener Moore, Professor Emeritus in Columbia University, 1949)
load focus English (Rev. Canon Roberts, 1912)
load focus Latin (Robert Seymour Conway, Stephen Keymer Johnson, 1935)
load focus Latin (W. Weissenborn, H. J. Müller, 1884)
load focus English (Cyrus Evans, 1850)
hide References (20 total)
  • Commentary references to this page (3):
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita libri, erklärt von M. Weissenborn, books 31-32, commentary, 31.42
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita libri, erklärt von M. Weissenborn, books 39-40, commentary, 39.1
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita libri, erklärt von M. Weissenborn, books 43-44, commentary, 44.40
  • Cross-references to this page (4):
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, Poeni
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, Turdetani
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, Attenes
    • Titus Livius (Livy), Ab urbe condita, Index, Hasdrubal
  • Cross-references in general dictionaries to this page (13):
load Vocabulary Tool
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: