Hide browse bar
Your current position in the text is marked in blue. Click anywhere in the
line to jump to another position:
Search the Perseus Catalog for:
Table of Contents:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
15. et cum ab omni
parte haudquaquam par pugna erat,
tum quod turba1 Baliarium tironumque Hispanorum Romano Latinoque militi obiecta erat.
[
2]
et procedente iam die vires etiam2 deficere Hasdrubalis exercitum coeperant,
oppresses matutino tumultu coactosque priusquam cibo corpora firmarent,
raptim in aciem [p. 64]
exire.
[
3]
et3 ad id sedulo diem extraxerat Scipio ut4 sera pugna esset;
nam ab septima demum hora peditum signa cornibus incucurrerunt5 ;
[
4]
ad medias acies aliquanto serius pervenit pugna,
ita ut prius aestus a meridiano sole laborque standi sub armis et simul fames sitisque corpora adficerent quam manus cum hoste consererent.
[
5]
itaque steterunt scutis innixi.
iam6 super cetera elephanti etiam,
tumultuoso genere pugnae equitum velitumque et levis armaturae consternati,
e cornibus in mediam aciem sese intulerant.
[
6]
fessi igitur corporibus animisque rettulere pedem,
ordines tamen servantes,
haud secus quam si imperio ducis cederet7 integra acies.
8
[
7]
Sed cum eo ipso acrius,
ubi inclinatam sensere rem,
victores se undique inveherent,
nec facile impetus
sustineri posset,
[
8?]
quamquam retinebat obsistebatque
cedentibus Hasdrubal,
ab tergo esse colles tutumque
receptum,
[
9?]
si modice se reciperent,
clamitans,
tamen
vincente metu verecundiam,
cum proximus quisque
hostem caderet,
9 terga extemplo data,
atque in fugam
sese omnes effuderunt.
[
10]
ac primo consistere10 signa in radicibus collium ac revocare in ordines militem
coeperant cunctantibus in adversum collem erigere
aciem Romanis;
deinde,
ut inferri inpigre signa
viderunt,
integrata fuga in castra pavidi
[p. 66]
compelluntur.
[
11]
nec procul vallo Romanus aberat,
11 cepissetque tanto impetu castra,
nisi12 ex vehementi sole,
qualis inter graves imbre nubes effulget,
tanta vis aquae deiecta esset13 ut vix in castra sua receperint se victores,
quosdam etiam religio ceperit14 ulterius quicquam eo die conandi.
[
12]
Carthaginienses,
quamquam fessos labore ac volneribus nox imberque ad necessariam quietem vocabat,
[
13?]
tamen,
quia metus et periculum cessandi non dabat tempus,
prima luce oppugnaturis hostibus castra,
saxis undique circa ex propinquis vallibus congestis augent vallum,
munimento sese,
quando in armis parum praesidii foret,
defensuri.
[
14]
Sed transitio sociorum fuga ut tutior
mora videretur fecit.
principium defectionis ab
Attene regulo Turdetanorum factum est;
[
15]
is cum
magna popularium manu transfugit;
inde duo
munita oppida cum praesidiis tradita a praefectis
Romano.
[
16]
et ne latius inclinatis semel ad defectionem animis serperet res,
silentio proximae noctis
Hasdrubal castra movet.