Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
39. erant ultra proxuma castra sex milium intervallo distantes aliae copiae
Poenorum. valles cava intererat, condensa arboribus; in huius silvae medio ferme spatio cohors
Romana arte Punica abditur et equites.
[2]
ita medio
itinere intercepto ceterae copiae silenti agmine ad
proximos hostis ductae et, cum statio nulla pro
portis neque in vallo custodiae essent, velut in sua
castra nullo usquam obsistente penetravere.
[3]
inde
signa canunt et tollitur clamor. pars semisomnos
[p. 490]
hostis caedunt, pars ignes casis stramento arido tectis1 iniciunt, pars portas occupant, ut fugam intercludant.
[4]
hostes simul ignis, clamor, caedes velut alienatos
sensibus nec audire nec providere quicquam sinunt.
incidunt inermes inter catervas armatorum.
[5]
alii
ruunt ad portas, alii obsaeptis itineribus super vallum
saliunt;
[6]
et, ut quisque evaserat, protinus ad castra
altera fugiunt, ubi ab cohorte et equitibus ex occulto
procurrentibus circumventi caesique ad unum omnes
sunt;
[7]
quamquam, etiamsi quis ex ea caede effugisset,
adeo raptim a captis propioribus castris in altera
transcursum castra ab Romanis est, ut praevenire
nuntius cladis non posset.
[8]
ibi vero, quo longius
ab hoste aberant et quia sub lucem pabulatum
lignatumque et praedatum quidam dilapsi fuerant,
neglecta magis omnia ac soluta invenere, arma
tantum in stationibus posita, milites inermes aut
humi sedentes accubantesque aut obambulantes ante
vallum portasque.
[9]
cum his tam securis solutisque
Romani calentes adhuc ab recenti pugna ferocesque
victoria proelium ineunt. itaque nequaquam resisti
in portis potuit; intra portas concursu ex totis castris
ad primum clamorem et tumultum facto atrox proelium oritur;
[10]
diuque tenuisset, ni cruenta scuta
Romanorum visa indicium alterius cladis Poenis
atque inde pavorem iniecissent.
[11]
hic terror in
fugam avertit omnis, effusique qua iter est, nisi quos
[p. 492]
caedes oppressit, exuuntur castris. ita nocte ac die2 bina castra hostium expugnata3 ductu L. Marcii.
[12]
ad triginta septem milia hostium caesa auctor est Claudius, qui annales Acilianos ex Graeco in Latinum sermonem vertit, captos ad mille octingentos triginta,
praedam ingentem partam;
[13]
in ea fuisse clipeum
argenteum pondo centum triginta septem cum
imagine Barcini Hasdrubalis.
[14]
Valerius Antias una
castra Magonis capta tradit, septem milia caesa
hostium; altero proelio eruptione pugnatum cum
Hasdrubale, decem milia occisa, quattuor milia
trecentos triginta captos.
[15]
Piso quinque milia hominum, cum Mago cedentis nostros effuse sequeretur,
caesa ex insidiis scribit.
[16]
apud omnis magnum
nomen Marcii ducis est; et verae gloriae eius etiam
miracula addunt, flammam ei contionanti fusam e
capite sine ipsius sensu cum magno pavore circumstantium militum;
[17]
monumentumque victoriae eius
de Poenis usque ad incensum Capitolium fuisse in
templo clipeum, Marcium appellatum, cum imagine
Hasdrubalis.
[18]
-Quietae deinde aliquamdiu in Hispania res fuere, utrisque post tantas in vicem acceptas
[p. 494]
inlatasque clades cunctantibus periculum summae4 rerum facere.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.