Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
48.
huic orationi Servius cum intervenisset trepido
nuntio excitatus, extemplo a vestibulo curiae magna
voce 'quid hoc' inquit, 'Tarquini, rei est? qua tu audacia me vivo vocare ausus es patres aut in sede considere mea?'
[2]
cum ille ferociter ad haec, se patris sui
tenere sedem, multo quam servum potiorem filium
regis regni heredem, satis illum diu per licentiam eludentem insultasse dominis, clamor ab utriusque fautoribus
[p. 55]
oritur, et concursus populi fiebat in curiam apparebatque regnaturum, qui vicisset.
[3]
tum Tarquinius
necessitate iam etiam ipsa cogente ultima audere, multo
et aetate et viribus validior, medium arripit Servium
elatumque e curia in inferiorem partem per gradus
deicit;
[4]
inde ad cogendum senatum in curiam redit. fit
fuga regis apparitorum atque comitum; ipse prope
exanguis, cum sine regio comitatu domum se reciperet, ab iis, qui missi ab Tarquinio fugientem consecuti
erant, interficitur.
[5]
creditur, quia non abhorret a cetero
scelere, admonitu Tulliae id factum. carpento certe,
id quod satis constat, in forum invecta nec reverita
coetum virorum evocavit virum e curia regemque prima
appellavit.
[6]
a quo facessere iussa ex tanto tumultu
cum se domum reciperet pervenissetque ad summum
Cyprium vicum, ubi Dianium nuper fuit, flectenti carpentum dextra in Urbium clivum, ut in collem Esquiliarum eveheretur, restitit pavidus atque inhibuit frenos is, qui iumenta agebat, iacentemque dominae Servium trucidatum ostendit.
[7]
foedum inhumanumque
inde traditur scelus, monumentoque locus est. Sceleratum vicum vocant, quo amens agitantibus furiis sororis ac viri Tullia per patris corpus carpentum egisse
fertur partemque sanguinis ac caedis paternae cruento
vehiculo, contaminata ipsa respersaque, tulisse ad penates suos virique sui, quibus iratis malo regni principio similes prope diem exitus sequerentur.
Servius Tullius regnavit annos quattuor
[8]
et quadraginta ita, ut bono etiam moderatoque succedenti regi
difficilis aemulatio esset. ceterum id quoque ad gloriam accessit, quod cum illo simul iusta ac legitima
regna occiderunt.
[9]
id ipsum tam mite ac tam moderatum imperium tamen, quia unius esset, deponere eum
in animo habuisse quidam auctores sunt, ni scelus
intestinum liberandae patriae consilia agitanti intervenisset.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.