P. Vergilius Maro, Aeneid
J. B. Greenough, Ed.

Iunonem interea rex omnipotentis Olympi
adloquitur fulva pugnas de nube tuentem:
“Qua iam finis erit, coniunx? Quid denique restat?
Indigetem Aenean scis ipsa et scire fateris
795deberi caelo fatisque ad sidera tolli.
Quid struis, aut qua spe gelidis in nubibus haeres?
Mortalin decuit violari volnere divom,
aut ensem (quid enim sine te Iuturna valeret?)
ereptum reddi Turno et vim crescere victis?
800Desine iam tandem precibusque inflectere nostris,
ni te tantus edit tacitam dolor et mihi curae
saepe tuo dulci tristes ex ore recursent,
ventum ad supremum est. Terris agitare vel undis
Troianos potuisti, infandum adcendere bellum,
805deformare domum et luctu miscere hymenaeos:
ulterius temptare veto.” Sic Iuppiter orsus;
sic dea submisso contra Saturnia voltu:
“Ista quidem quia nota mihi tua, magne, voluntas,
Iuppiter, et Turnum et terras invita reliqui;
810nec tu me aeria solam nunc sede videres
digna indigna pati, sed flammis cincta sub ipsa
starem acie traheremque inimica in proelia Teucros.
Iuturnam misero, fateor, succurrere fratri
suasi et pro vita maiora audere probavi,
815non ut tela tamen, non ut contenderet arcum:
adiuro Stygii caput implacabile fontis,
una superstitio superis quae reddita divis.
Et nunc cedo equidem pugnasque exosa relinquo.
Illud te, nulla fati quod lege tenetur,
820pro Latio obtestor, pro maiestate tuorum:
cum iam conubis pacem felicibus, esto,
component, cum iam leges et foedera iungent,
ne vetus indigenas nomen mutare Latinos
neu Troas fieri iubeas Teucrosque vocari
825aut vocem mutare viros aut vertere vestem.
Sit Latium, sint Albani per saecula reges,
sit Romana potens Itala virtute propago:
occidit, occideritque sinas cum nomine Troia.”
Olli subridens hominum rerumque repertor
830“Es germana Iovis Saturnique altera proles:
irarum tantos volvis sub pectore fluctus.
Verum age et inceptum frustra submitte furorem
do quod vis, et me victusque volensque remitto.
Sermonem Ausonii patrium moresque tenebunt,
835utque est nomen erit; commixti corpore tantum
subsident Teucri. Morem ritusque sacrorum
adiciam faciamque omnis uno ore Latinos.
Hinc genus Ausonio mixtum quod sanguine surget,
supra homines, supra ire deos pietate videbis,
840nec gens ulla tuos aeque celebrabit honores.”
Adnuit his Iuno et mentem laetata retorsit.
Interea excedit caelo nubemque relinquit.