M. Tullius Cicero, Orator
A. S. Wilkins, Ed.

64. sed sunt clausulae plures, quae numerose et iucunde cadant¹. Nam et creticus, qui est e longa et brevi et longa, et eius² aequalis paean, qui spatio par est, syllaba longior, quam³ commodissime putatur in solutam orationem inligari, cum sit duplex. Nam aut e longa est et tribus brevibus, qui numerus in primo viget, iacet in extremo, aut e⁴ totidem brevibus et longa, in⁵ quem optime cadere censent veteres; ego non plane reicio, sed alios antepono. [216] ne spondeus quidem funditus est repudiandus, etsi, quod est e longis duabus, hebetior videtur et tardior; habet tamen stabilem quendam et non expertem dignitatis gradum, in incisionibus vero multo magis et in membris; paucitatem enim pedum gravitate sua et⁶ tarditate compensat. Sed hos cum in clausulis pedes nomino, non loquor de uno pede ex- tremo: adiungo, quod minimum sit⁷, proximum superiorem, saepe etiam tertium. [217] ne iambus quidem, qui est e brevi et longa, aut par choreo qui habet tris brevis trochaeus,⁸ sed spatio par, non syllabis, aut etiam dactylus, qui est e long et duabus brevibus, si est proximus a postremo, parum volubiliter pervenit ad extremum, si est extremus choreus aut spondeus; numquam enim interest uter sit eorum in pede extremo. Sed idem hi tres pedes male concludunt⁹, si quis eorum in extremo locatus est, nisi cum pro cretico postremus est dactylus; nihil enim interest dactylus sit extremus an creticus, quia postrema syllaba brevis an longa sit ne in versu quidem refert. [218] qua re etiam paeana qui dixit aptiorem, in quo esset longa postrema, vidit parum, [p. 2072] quoniam nihil ad rem est, postrema quam longa sit. Iam paean, quod pluris habeat¹⁰ syllabas quam tris, numerus a quibusdam, non pes habetur¹¹. Est quidem, ut inter omnis constat antiquos, Aristotelem, Theophrastum, Theodectem, Ephorum, unus aptissimus orationi vel orienti vel mediae; putant illi etiam cadenti, quo loco mihi videtur aptior creticus. Dochmius autem e quinque syllabis, brevi, duabus longis, brevi, longa, ut est hoc: Amicos tenes, quovis loco aptus est, dum semel ponatur: iteratus aut continuatus numerum apertum et nimis insignem facit.