This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
Nicobvlvs
Ibo in Piraeum, visam écquae advenerit
in portum ex Epheso navis mercatoria.
nam meus formidat animus, nostrum tam diu
ibi desidere neque redire filium.
Chrys.
5Extexam ego illum pulchre iam, si di volunt.
haud dormitandumst: opus est chryso Chrysalo.
adibo hunc, quem quidem ego hódie faciam hic arietem
Phrixi, itaque tondebo auro usque ad vivam cutem.
servos salutat Nicobulum Chrysalus.
Nic.
10Pro di immortales, Chrysale, ubi mist filius?
Chrys.
Quin tu salutem primum reddis quam dedi?
Nic.
Salve. sed ubinamst Mnesilochus?
Chrys.
Vivit, valet.
Nic.
Venitne?
Chrys.
Venit.
Nic.
Euax, aspersisti aquam.
benene usque valuit?
Chrys.
Pancratice atque athletice.
Nic.
15Quid hoc? qua causa éum in Ephesum miseram,
accepitne aurum ab hospite Archidemide?
Chrys.
Heu, cor meum et cerebrum, Nicobule, finditur,
istius hominis ubi fit quomque mentio.
tun hospitem illum nominas hostem tuom?
Nic.
20Quid ita, obsecro hercle?
Chrys.
Quia edepol certo scio,
Volcanus, Luna, Sol, Dies, dei quattuor,
scelestiorem nullum inluxere alterum.
Nic.
Quamne Archidemidem?
Chrys.
Quam, inquam, Archidemidem.
Nic.
Quid fecit?
Chrys.
Quid non fecit? quin tu id me rogas?
25primumdum infitias ire coepit filio,
negare se debere tibi triobulum.
continuo ántiquom hospitem nostrum sibi
Mnesilochus advocavit, Pelagonem senem;
eo praésente homini extemplo ostendit symbolum,
30quem tute dederas, ad eum ut ferret, filio.
Nic.
Quid ubi ei ostendit symbolum?
Chrys.
Infit dicere
adulterinum et non eum esse symbolum.
quotque innocenti ei dixit contumelias!
adulterare eum aibat rebus ceteris.
Nic.
35Habetin aurum? íd mihi dici volo.
Chrys.
Postquam quidem praétor recuperatores dedit,
damnatus demum, vi coactus reddidit
ducentós et mille Phílippum.
Nic.
Tantum debuit.
Chrys.
Porro etiam ausculta pugnam quam voluit dare.
Nic.
40Etiamnest quid porro?
Chrys.
Em, áccipitrina haec nunc erit.
Nic.
Deceptus sum, Autolyco hospiti aurum credidi.
Chrys.
Quin tu audi.
Nic.
Immo ingenium avidi haud pernoram hospitis.
Chrys.
Postquam aurum abstulimus, in navem conscendimus,
domi cupientes. forte ut adsedi in stega,
45dum circumspecto, átque ego lembum conspicor
longum, strigorem maleficum exornarier.
Nic.
Perii hercle, lembus ille mihi laedit latus.
Chrys.
Is erat communis cum hospite et praedonibus.
Nic.
Adeon me fuisse fungum, ut qui illi crederem,
50cum mi ipsum nomen eius Archidemides
clamaret dempturum esse, si quid crederem?
Chrys.
Is lembus nostrae navi insidias dabat.
occepi ego observare eos quam rem gerant.
interea e portu nostra navis solvitur.
55ubi portu eximus, homines remigio sequi,
neque aves neque venti citius. quoniam sentio
quae res gereretur, navem extemplo statuimus.
quoniam vident nos stare, occeperunt ratem
turbare in portu.
Nic.
Edepol mortalis malos.
60quid denique agitis?
Chrys.
Rursum in portum recipimus.
Nic.
Sapienter factum a vobis. quid illi postea?
Chrys.
Revorsionem ad terram faciunt vesperi.
Nic.
Aurum hercle auferre voluere: ei rei operam dabant.
Chrys.
Non me fefellit, sensi, eo exanimatus fui.
65quoniam videmus auro insidias fieri,
capimus consilium continuo; postridie
auferimus aurum ómne illis praesentibus,
palam atque aperte, ut illi id factum sciscerent.
Nic.
Scite hercle. cedo quid illi?
Chrys.
Tristes ilico,
70quom extemplo a portu íre nos cum auro vident,
subducunt lembum capitibus quassantibus.
nos apud Theotímum omne aurum deposivimus,
qui illic sacerdos est Dianae Ephesiae.
Nic.
Quis istíc Theotimust?
Chrys.
Megalobuli filius,
75qui nunc in Ephesost Ephesiis carissimus.
Nic.
Ne ille hercle mihi sit multo tanto carior,
si me illo auro tanto circumduxerit.
Chrys.
Quin in eapse aede Dianai conditumst;
ibidem publicitus servant.
Nic.
Occidistis me;
80nimio hic privatim servaretur rectius.
sed nilne áttulistis inde auri domum?
Chrys.
Immo etiam. verum quantum attulerit nescio.
Nic.
Quid? nescis?
Chrys.
Quia Mnesilochus noctu clanculum
devenit ad Theotimum, nec mihi credere
85nec cuiquam in navi voluit: eo ego nescio
quantillum attulerit; verum haud permultum attulit.
Nic.
Etiam dimidium censes?
Chrys.
Non edepol scio;
verum haud opinor.
Nic.
Fertne partem tertiam?
Chrys.
Non hercle opinor; verum verum nescio.
90profecto de auro nil scio nisi nescio.
nunc tibimet illuc navi capiundumst iter,
ut illúd reportes aurum ab Theotimo domum.
atque heus tu.
Nic.
Quid vis?
Chrys.
Anulum gnati tui
facito ut memineris ferre.
Nic.
Quid opust anulo?
Chrys.
95Quia id sígnumst cum Theotimo, quí eum illi adferet,
ei aurum ut reddat.
Nic.
Meminero, et recte mones.
sed divesne est istic Theotimus?
Chrys.
Etiam rogas?
quin auro hábeat soccis subpactum solum?
Nic.
Cur ita fastidit?
Chrys.
Tantas divitias habet;
100nescit quid faciat auro.
Nic.
Mihi dederit velim.
sed qui praesente id aurum Theotimo datumst?
Chrys.
Populo praesente: nullust Ephesi quin sciat.
Nic.
Istuc sapienter saltem fecit filius,
cum diviti homini id aurum servandum dedit;
105ab eo licebit quamvis subito sumere.
Chrys.
Immo em tantisper numquam te morabitur,
quin habeas illud quo die illuc veneris.
Nic.
Censebam me effugisse a vita marituma,
ne navigarem tandem hoc aetatis senex;
110id mi haud, utrum velim, licere intellego:
ita bellus hospes fecit Archidemides.
ubi nunc est ergo meus Mnesilochus filius?
Chrys.
Deos átque amicos iit salutatum ad forum.
Nic.
At ego hinc ad illum, ut convenam quantum potest.—
Chrys.
115Ille est oneratus recte et plus iusto vehit.
exorsa haec tela non male omnino mihi est:
ut amantem erilem copem facerem filium,
ita feci, ut auri quantum vellet sumeret,
quantum autem lubeat reddere ut reddat patri.
120senex in Ephesum íbit aurum arcessere,
hic nostra agetur aetas in malacum modum,
siquidem híc relinquet neque secum abducet senex
med et Mnesilochum. quas ego hic turbas dabo!
sed quid futurumst, cum hoc senex resciverit,
125cum se excucurrisse illuc frustra sciverit
nosque aurum abusos? quid mihi fiet postea?
credo hercle adveniens nomen mutabit mihi
facietque extemplo Crucisalum me ex Chrysalo.
aufugero hercle, si magis usus venerit.
130si ero reprehensus, macto ego illum infortunio:
si illi sunt virgae ruri, at mihi tergum domist.
nunc ibo, erili filio hanc fabricam dabo
super auro amicaque eius inventa Bacchide.—
T. Maccius Plautus. Plauti Comoediae. F. Leo. Berlin. Weidmann. 1895.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.